1911 yılı, Osmanlı İmparatorluğu’nun son demlerinde bir eğitim devriminin sembolüdür. Bu yıl, aynı zamanda Kemah ilçesinin Muratboynu Köyü’ndeki 1-B sınıfının imtihan cetvelinin kaydedildiği, eğitim tarihimize ışık tutan bir belgenin arşivlere kazandırıldığı zamandır. Muratboynu Köyü, eski adıyla Urfat Köyü ya da Osmanlı kayıtlarında Urfat Karyesi olarak bilinen, Erzincan ilinin sakin köylerinden biridir. Yüzyıllar boyu geleneksel yapısını koruyarak, Osmanlı İmparatorluğu’nun sosyal ve kültürel dinamiklerine tanıklık etmiştir. Bugün, Muratboynu Köyü olarak bilinen bu yerleşim, geçmişin izlerini taşımaya devam etmekte ve o dönemin eğitim mücadelesine olan katkılarını hatırlatmaktadır.
Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarında, köydeki eğitim, halkın toplumsal yaşamının en önemli unsurlarından biri olmuştur. Bu köydeki okullar, sadece birer eğitim yuvası değil, aynı zamanda bir umut kapısı olmuş, halkın geleceği için büyük bir adım atılmasına vesile olmuştur. Özellikle köylerdeki İbtidai Mektepleri, halkın okuryazarlık oranını artırmak, toplumsal yaşamda daha aktif bir rol oynamalarını sağlamak ve bu şekilde halkın daha bilinçli bireyler olarak yetişmesini sağlamak amacıyla büyük bir işlev üstlenmiştir. Muratboynu Köyü’ndeki eğitim de bu çabaların en güzel örneklerinden biridir.
1911 yılı, Osmanlı’da eğitim reformlarının bir dönüm noktası olduğu kadar, köy okullarının da gelişmeye başladığı bir dönemdir. Köylerdeki çocukların eğitimi, sadece köylerinin değil, tüm toplumun geleceği için kritik bir öneme sahiptir. Bu imtihan cetvelinde yer alan her bir isim, o dönemin çocuklarının hayatına dokunmuş, onların eğitimle açılan kapılardan yararlanarak topluma katkı sunmalarını sağlamıştır. Kemah Muratboynu Köyü’ndeki 1-B sınıfındaki çocuklar, 1911 yılında aldıkları eğitimin meyvelerini belki de hayatları boyunca topladılar.
Bu eğitim, sadece okuma yazma öğretmekten ibaret değildi. Eğitim, aynı zamanda o dönemin çocuklarına umut aşılamak, onları geleceğe hazırlamak ve toplumu ileriye taşıyacak bireyler yetiştirmek adına atılan bir adımdı. O dönemde bu okula giden çocuklar, kendi köylerinde eğitim aldı, okuma yazma öğrendi ve hayata umutla bakarak büyüdüler. Her bir çocuk, aldığı eğitimle sadece kendi hayatını değil, tüm köyünü ve toplumunu daha iyi bir yer haline getirebilmek için adım atmaya başladı.
Ancak, arşivlerde bu tür belgeleri bulmak, o kadar da kolay bir süreç değildi. Osmanlı döneminde, savaşlar ve iç karışıklıklar sırasında pek çok önemli belge kaybolmuş, yok olmuş ya da zarar görmüştür. Bu belgelerin kaybolma riski, araştırmacılar ve tarihçiler için büyük bir engel teşkil etmiştir. Fakat, 1911 yılına ait bu imtihan cetvelinin arşivlere kazandırılması, bu belgelerin korunmasının ne denli önemli olduğunu gözler önüne seriyor. Osmanlı İmparatorluğu’nun eğitime verdiği desteği, hem yazılı belgelerde hem de köylerdeki eğitim çabalarında görmek mümkündür. Osmanlı, zor bir dönemden geçiyor olmasına rağmen, eğitimi halkının geleceği için çok önemli bir araç olarak görmüş ve bu alandaki reformlarını sürdürmüştür.
Bu evrakları gün yüzüne çıkaran, tarihsel süreci araştıran ve geçmişe ışık tutan isim ise, Araştırmacı, Tarihçi ve Yazar Recep Babacan'dır. Bu sayfalara taşıdığı belgeler, sadece Muratboynu Köyü'nün eğitim geçmişini değil, aynı zamanda bir köyün, hatta bir ilçenin geçmiş tarihini gözler önüne seriyor. Recep Babacan, bu belgeyi arşivlerden çıkararak, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerindeki eğitim çabalarını günümüze taşımış ve bu tarihi mirası tekrar hatırlatmıştır. O dönemin çocuklarının yaşadığı bu eğitim yolculuğu, bir köyün kaderini değiştiren, zamanla büyüyen ve topluma katkı sağlayan bireylerin yetişmesine olanak sağlamıştır.
Bugün, o sınıfta oturan ve imtihan cetveline adını yazdıran çocukların birçoğu, ahirete irtihat etmiş olabilir. Eğer aramızdan ayrıldılarsa, onların ruhu şad olsun; Allah’tan rahmet diliyoruz. O çocuklar, aldıkları eğitimle toplumlarına katkı sağlamak için bir temel atmış, hayatlarını bu temele inşa etmişlerdir. Eğitim, sadece bir bilgi aktarımı değil, aynı zamanda bir toplumun geleceğini şekillendiren bir araçtır. Bu köydeki eğitim mücadelesi, o dönemin en karanlık zamanlarında bile umut ışığı olmayı başarmıştır.
Sonuç olarak, Muratboynu Köyü’nde, 1911 yılında eğitime verilen değer, sadece bir dönemin yansıması değil, aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu’nun halkına olan büyük güveninin bir göstergesidir. O dönemin çocukları, kendi köylerinde aldıkları eğitimle, sadece okuma yazma öğrenmekle kalmamış, aynı zamanda topluma değer katacak bireyler haline gelmişlerdir. Bugün, bu köyde atılan eğitim adımlarının yankıları hala duyulmaktadır. Bu belgeler, bir köyün eğitime ne kadar değer verdiğinin ve Osmanlı’nın halkının geleceğine olan inancının canlı birer kanıtıdır.
