Geçtiğimiz günlerde rutin yaptığım bir çalışma esnasında Kemah ilçemizin nadide güzelliklerinin bir tezahürü olarak sögüt ağaçları içerisinde kaybolmuş Bağdereleri ve Çayırları ile ün salmış Dedek köyünün internet sitesini inceliyordum.
1516 tarihinde Kanuni Sultan Süleyman’in kayıt altına aldığı Kemah Livası ve Sancağı kitabının Türkçe deşifreleri ile Dedek köyünün web sayfasında yazan Şeyh Şerefüddin Zaviyesi arasında bir bağ olduğunu keşfettim.
Yapmış olduğum araştırmalarda Dedek köyünde Şeyh Şerafuddin adlı bir zaviyenin varlığının evraklarına kadar ulaştım.
Bazı Kaynaklarda Dedek köyünde bulunan Ziyaret denilen yerde, Sultan Melik’in ağabeyi Şeyh Şerafüddin’in medfun olduğu söylenir.
Dedek Köyünde Şeyh Şerefüddin adında bir zaviye mevcuttur. Zaviye Şeyhliği, 1530 ‘da Miski Baba evladından Derviş Şerefüddin ile kardeşi Derviş Şah kulu’nun tasarrufunda bulunuyordu. Şeyh Şerefüddin evliyadan bir zat. Köyün yarısı malikane hissesi –ki yıllık 803 akça imiş. Yıllık geliri ise 360 akça tutan bir çiftlik Şeyh Şerafüddin zaviyesine vakfedilmiştir.
Bu habere konu olan 2 adet fermanın birer suretlerini bugün www.kemahtarihi.com internet sitemiz üzerinden sizlerin istifdelerine sunuyorum.
İlk ferman 13 Aralık 1754 tarihinde Demirkapı’dan saraya girerken mide kanamasından vefat eden Osmanlı İmparatorluğunun 23. Padişahı I. Mahmud’un fermanıdır.
Bu fermanda aynen şu metin yazılıdır.
“KEMAH KAZASI DAHİLİNDE BULUNAN DEDEK NAHİYESİNDE ŞEYH ŞERAFETTİN ZAVİYEDARLIĞI İLE EVKAFINDAN BAZI ARAZİLERE VAKİ MÜDAHALE”
Bu fermanın altındaki imza I. Mahmud’a aittir ve tarihler 02 Nisan 1753 tarihini göstermektedir.
İkinci Ferman ise, Osmanlı İmparatorluğunun 27. padişahı III. Selim’e aittir. 1807 yılında Kabakçı isyanı sonrası tahttan indirilen ve sarayda şehit edilen III. Selim’den biraz bahsetmek isteriz. Kemah ilçemizde bulunan Dedek nahiyesine bir ferman yazan bu ince ruhlu Padişahımızın bir sözü hep içimi titretir. Henüz çok genç bir yaşta 46 yaşında şehit olmuştur.
Kırım Rusların eline geçtiğinde şair ruhlu bir padişah olduğundan şu satırlar dökülmüştür kaleminden,
Kalalım mı kılıç altında öyle
Oturmak dinimizde var mı böyle
Esir etmiş nice tatarı bir bir
Kirim Rusya'da kalsın mi söyle
Ol Moskof'tan varıp öcüm alayım
Ya düşman içre helâk olsun mu söyle
İşte bu dizeleri yazan III. Selim Dedek Nahiyesindeki Şeyh Şerafüddin zaviyedarlığı için bir ferman yayınlamıştır.
O ferman da ise şu satırlar yazılıydı.
“KEMAH KAZASI DAHİLİNDE BULUNAN DEDEK NAHİYESİNDE ŞEYH ŞERAFETTİN ZAVİYESİ VAKIFLARINA MÜDAHALENİN MEN’İ”
Bu ferman yazıldığında tarihler 16 Mayıs 1795’i gösteriyordu.